«Η ΑΣΠΡΟΜΑΥΡΗ ΦΑΝΕΛΑ»
‘Όταν προβάλλει στο γήπεδο η ασπρόμαυρη φανέλα
όλους τους πιάνει πυρετός και την Ελπίδα τρέλα (δις)
Και φέτος το πρωτάθλημα η Δόξα θα το πάρει
Άρης, Ελπίς και Φίλιπποι θα πάρουνε ποδάρι (δις)
Και το ερχόμενο παιδιά μες στη Θεσσαλονίκη
στο γήπεδο του Άρεως θα πάρουμε τη νίκη (δις)
Μπουμ τσικαρίκα μπουμ. Δόξα! Δόξα!”.
Η ΔΟΞΑ ΔΡΑΜΑΣ, ένας από τους ιστορικότερους ποδοσφαιρικούς συλλόγους στην Β.Ελλάδα ιδρύθηκε την άνοιξη του 1918 και συμπληρώνει φέτος 103 χρόνια ένδοξης ιστορίας και ποδοσφαιρικής μαχητικότητας.Έχοντας αρχικά ως σήμα το τριφύλλι και μετά τον ασπρόμαυρο Αετό η Δόξα της Βορείου Ελλάδος, διέπρεψε για δεκαετίες στα γήπεδα όλων των Εθνικών Κατηγοριών. Αμέσως μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, στην περιοχή εγκαταστάθηκαν αρκετοί πρόσφυγες. Δυνατοί και φιλοπρόοδοι χαρακτήρες, εντάχθηκαν στην τοπική κοινωνία και έπαιξαν ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα της Δόξας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πόλη δεν δημιουργήθηκαν προσφυγικές ομάδες, αφού οι ήδη υπάρχουσες τους δέχτηκαν στους κόλπους τους.Την περίοδο που ολοκληρωνόταν ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος μια μονάδα Άγγλων στρατιωτών παρέμεινε για λίγες ημέρες στη Δράμα…Τα απογεύματα συνήθιζαν να παίζουν το περίφημο άθλημα που λεγόταν «φούτμπωλ», σε μία εποχή που πολλοί Έλληνες δεν το γνώριζαν ούτε ονομαστικά.Τα Ελληνόπουλα της Δράμας που συμμετείχαν σε αυτά τα παιχνίδια, δεν άργησαν να αγαπήσουν αυτό που στην πορεία έλαβε τον χαρακτηρισμό «βασιλιάς των σπορ».
Τότε, δημιουργήθηκε ο πρώτος οργανωμένος ποδοσφαιρικός σύλλογος της πόλης, ο Πηλεύς, με ιδρυτικά στελέχη τους Αντώνη Κόκκινο, Γιάννη Σιμόπουλο, Χρ. Κωνσταντινίδη, Δημ. Τζήμα, Αχιλλέα Βαγενά, Φιλ. Αναγνώστου, Γιώργο Αθανασιάδη, αδερφούς Περβανά και μερικά Τουρκόπουλα.Την άνοιξη του 1919 το σωματείο διευρύνθηκε με αρκετά μέλη, όπως οι Παπαλούδης, Φέσσας, Καπανίκης, Πεντζίκης, Πολυχρονίδης, και μετονομάστηκε σε Σύλλογος Σωματικής Αγωγής ‘Η Δόξα’. Η ομάδα σύντομα απέκτησε μπάλες και τις πρώτες ομοιόμορφες ασπρόμαυρες φανέλες με έμβλημα το τριφύλλι, σε κάθε φύλλο του οποίου υπήρχε ραμμένο κι ένα γράμμα (Γ.Σ.Δ. από το Γυμναστικός Σύλλογος Δόξα).Κατά μία εκδοχή και ερμηνεία το μαύρο χρώμα της φανέλας, επιλέχθηκε ως ένδειξη πένθους για τα θύματα της περιοχής από τις εμπόλεμες περιόδους που προηγήθηκαν, ενώ ένας τοπικός θρύλος το συνέδεσε με τον χαμό ενός νεαρού ποδοσφαιριστή εν ώρα αγώνα.Το πρώτο της ματς διεξήχθη απέναντι στη γειτονική Καβάλα και το αποτέλεσμα ήταν νικηφόρο (3-0), ενώ το όνειρο του ιδιόκτητου γηπέδου έγινε πραγματικότητα το 1927.
Από το φθινόπωρο του 1944, όταν αποχώρησαν οι κατοχικές δυνάμεις, μέχρι τον Μάρτιο του 1945, υπήρξε στη Δράμα μια ομάδα που ονομαζόταν Φλόγα.Τα χρώματα ήταν το κόκκινο και το άσπρο, ενώ δημιουργήθηκε από το ΕΑΜ, το οποίο αμέσως μετά την Απελευθέρωση είχε αναλάβει τη διοίκηση της μακεδονικής πόλης.Η σύντομη διάλυση της Φλόγας έδωσε τη θέση της στην ανασύσταση των προπολεμικών ομάδων, με πρώτη φυσικά την καλύτερη δύναμη της ευρύτερης περιοχής, τη Δόξα.
O προπονητής, που έβαλε τις βάσεις για την δημιουργία της “θρυλικής” ομάδας της δεκαετίας του ’50 ήταν ο Νίκος Πάγκαλος. Ανέλαβε τη Δόξα το 1948 και για τέσσερα χρόνια έβγαινε πρωταθλήτρια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, ενώ το 1956 διαδέχθηκε τον Πάνο Μάρκοβιτς, που είχε αναλάβει τους “Μαυραετούς” το 1952 σε ηλικία μόλις 28 χρονών!Μέγας δάσκαλος υπήρξε και ο Πάνος Μάρκοβιτς, ο οποίος διαδέχθηκε τον Μικρασιάτη προπονητή και οδήγησε τους «μαυραετούς» στον πρώτο τελικό της ιστορίας τους εν έτει 1954.Δραμινός γαρ, ο αείμνηστος τεχνικός κατέγραψε κι άλλες θητείες στη Δόξα, το 1963, το 1980-81 και το 1986-87, οι οποίες πάντως δεν στέφθηκαν από ανάλογες επιτυχίες.
Τέλος, ο Τάκης Λουκανίδης γέννημα-θρέμμα της πόλης, ο πιο γνωστός ποδοσφαιριστής της ομάδας και, κατά γενική ομολογία, ο πληρέστερος άσος των ελληνικών γηπέδων, δεδομένου ότι άρχισε την καριέρα του κάτω από τα γκολπόστ! Ήδη στα 21 του κλήθηκε στην Εθνική Ανδρών για τον αγώνα με τη Γαλλία των Ραϊμόν Κοπά και Ζιστ Φοντέν – υπέρτατη τιμή τότε για μια ομάδα εκτός ΠΟΚ και Θεσσαλονίκης.
Λάμπρος Παπαδής – Αρθρογράφος – Πολιτικός Συντάκτης.